ต้นตาลโตนด มีประโยชน์มาก มีความทรงจำล้น

"ต้นตาล" หรือ "ตาลตะโหนด" แถวบ้านผมเรียก "หมากตาล" ยืนต้นตามทุ่งนามองเห็นไกล ๆ พ่อเล่าให้ฟังว่า ต้นตาลมีอายุยืนมาก เท่า ๆ กับช่วงอายุคนเลย หลายคนปลูกต้นตาลพร้อมกับจังหวะที่มีลูก ลูกเติบโตอายุ 10 - 15 ปี ตาดจะออกลูกให้กินพอดี

ต้นตาล หรือหมากตาล กับความทรงจำ

สวัสดีครับเพื่อน ๆ วันนี้ผมนึกถึงเรื่องราวเก่า ๆ แถวบ้านที่ต่างจังหวัดขึ้นมา เลยอยากจะมาเล่าให้ฟังถึงต้นไม้ต้นหนึ่งที่ผูกพันกับชีวิตวัยเด็กของผมมาก ๆ ต้นไม้นั้นก็คือ "ต้นตาล" หรือที่บ้านผมเรียกกันติดปากว่า "หมากตาล" นั่นเองครับ

ภาพที่ยังติดตาคือ ต้นตาลที่ยืนตระหง่านอยู่กลางทุ่งนา มองเห็นแต่ไกล ๆ พ่อเคยเล่าให้ฟังว่า ต้นตาลเนี่ยอายุยืนมากเลยนะ บางต้นอยู่มาตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตายาย บางคนก็ปลูกต้นตาลพร้อม ๆ กับตอนที่มีลูก พอลูกโตได้ 10-15 ปี ต้นตาลก็จะเริ่มออกลูกให้เก็บกินได้พอดี มันเหมือนเป็นวงจรชีวิตที่น่าทึ่งเลยนะครับ

พูดถึง "หมากตาล" ทีไร ความทรงจำวัยเด็กก็ไหลกลับมาทุกที สำหรับผมแล้ว มันคือผลไม้ประจำฤดูกาลจริง ๆ ปีนึงจะได้กินแค่ครั้งเดียว บางปีถ้าลูกแก่เร็วก่อนก็อดไปเลย ต้องอาศัยทักษะในการสังเกตลูกตาลพอสมควรเลยนะ ว่าลูกไหนพอดีกิน ถ้าดูไม่เป็นก็ต้องปีนขึ้นต้นสูง 30-50 เมตร หรือไม่ก็ต้องใช้ไม้สอยเอา ซึ่งขอบอกเลยว่าเป็นการกินที่แสนจะลำบาก ทั้งปีนก็ยาก เก็บก็ลำบาก แถมพอลูกตาลลงมาแล้วก็ต้องมานั่งแกะเปลือก เอาส่วนเมล็ดข้างในที่กินได้ออกมาอีก แล้วก็ต้องมาลุ้นอีกว่าจะกินได้ไหม ถ้าปล่อยให้แก่จัดจนลูกสุกงอม แม่ก็จะเอาไปทำขนมตาลหอม ๆ ฟู ๆ

ถึงแม้ว่าการจะได้กินลูกตาลแต่ละครั้งมันจะดูยุ่งยากไปหมด แต่ถ้าได้ลองชิมเนื้อตาลอ่อน ๆ สักเมล็ดนะ ความรู้สึกสดชื่น หอม หวาน กลมกล่อมมันจะตีตื้นขึ้นมาทันที แถมยังมีความเชื่อว่าช่วยแก้ร้อนในได้ด้วยนะ วิถีชีวิตของคนชนบทเราก็เป็นแบบนี้แหละครับ ทำอะไรแต่ละอย่างดูเหมือนจะลำบากไปหมด แต่ก็อยู่กันได้แบบเรียบง่าย ไม่วุ่นวายกับใคร เป็นเรื่องราวที่พอโตขึ้นมาแล้วกลายเป็นประสบการณ์ชีวิตวัยเด็กที่น่าจดจำ พอเราต้องจากบ้านไปทำงานไกล ๆ หลายคนอาจจะไม่มีโอกาสได้เจอกับบรรยากาศเก่า ๆ แบบนั้นอีกแล้ว หรือบางที่อาจจะไม่มีต้นตาลให้เห็นอีกเลยด้วยซ้ำ

แกะเมล็ดตาล

ต้นตาลมีประโยชน์มากยิ่งนัก

แต่จริง ๆ แล้ว ต้นตาลไม่ได้มีประโยชน์แค่ลูกที่เราเอามากินเล่นกันเท่านั้นนะครับ ที่ผมเล่าเรื่องความทรงจำเกี่ยวกับ "หมากตาล" ไปนั้น จริง ๆ แล้วส่วนอื่น ๆ ของต้นตาลก็มีประโยชน์มากมายมหาศาลเลยทีเดียว เป็นทั้งอาหารและยา โดยเฉพาะน้ำตาลสดที่ได้จากงวงตาลนี่สารพัดประโยชน์ จะเอามาทำขนมหวานก็ได้ ทำเครื่องดื่มอย่างน้ำตาลเมา น้ำตาลโตนดก็หอมชื่นใจ ผมลองรวบรวมประโยชน์ของต้นตาลโตนดมาให้เพื่อน ๆ ได้รู้กันครับ

• น้ำตาลสด: ได้จากงวงตาล มีความหวานหอมเป็นเอกลักษณ์ นำมาทำขนมหวานและเครื่องดื่มได้หลากหลาย เช่น น้ำตาลเมา และน้ำตาลโตนดที่มีกลิ่นหอมชวนชิม
• เชื้อเพลิง: น้ำตาลโตนดมีคุณสมบัติในการเผาไหม้ สามารถนำมาใช้เป็นเชื้อเพลิงได้ด้วย
• วัสดุก่อสร้าง: ส่วนต่าง ๆ ของต้นตาล เช่น เปลือกต้น กาบตาล หรือทางตาล สามารถนำมาใช้ในงานก่อสร้างแบบพื้นบ้านได้ เช่น ทำเสาเรือน กระดานพื้นบ้าน หรือแม้แต่เสาสะพานปลา
• ทำอาหาร: เมล็ดในของลูกตาลอ่อนก็กินได้เลย มีรสหวานมันคล้าย ๆ น้ำตาล ส่วนลูกตาลแก่ที่สุกแล้วก็นำมาทำขนมตาลแสนอร่อยได้ นอกจากนี้ น้ำตาลโตนดยังเป็นส่วนผสมสำคัญในการทำอาหารคาวหวานหลายชนิด เช่น แกงหัวตาล หรือขนมเปียกปูน
• ดีต่อสุขภาพ: ที่น่าสนใจคือ ลูกตาลโตนดมีค่าดัชนีน้ำตาลต่ำกว่าน้ำตาลทราย ทำให้เป็นทางเลือกที่ดีสำหรับคนที่ต้องการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
• มีสรรพคุณทางยาสมุนไพร: ลูกตาลอ่อนมีสรรพคุณช่วยลดอุณหภูมิในร่างกาย แก้ร้อนใน ลดไข้ตัวร้อน และบรรเทาอาการไอเรื้อรัง ส่วนช่อดอกก็เป็นยาสมุนไพรได้ โดยนำไปต้มน้ำกินเพื่อแก้ซางในเด็ก แก้ร้อนในปากที่เป็นแผล ขับพยาธิ และช่อดอกตัวผู้ยังใช้เป็นยาขับปัสสาวะและบำรุงกำลังได้อีกด้วย

เห็นไหมล่ะครับว่า ต้นตาลต้นเดียวมีประโยชน์มากมายขนาดไหน ตั้งแต่รากจรดปลายใบ แถมยังผูกพันกับความทรงจำดี ๆ ในวัยเด็กของผมอีกด้วย บางทีคุณค่าของสิ่งที่เรามองข้าม อาจซ่อนอยู่ในความธรรมดาที่เราคุ้นเคย เหมือนต้นตาลที่ดูเรียบง่าย แต่กลับมอบประโยชน์และความทรงจำอันล้ำค่าให้กับชีวิตของเรา

แหล่งข้อมูล ค้นหา วันที่ 28/3/2567

• (1) สารพัดเมนู ‘หวานทั้งต้น’ ของตาลโตนด by KRUA.CO.
• https://krua.co/cooking_post/fan-plam-recipe.
• (2) ตาลโตนด (Palmyra Palm) ประโยชน์ และสรรพคุณตาลโตนด.
• https://puechkaset.com/%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B8%94/.
• (3) ประโยชน์ตาลโตนด เป็นทั้งอาหารและยา มีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล.
• https://www.winnews.tv/news/22070